Actieve Wandelingen 3 - Impulscontrole

Dus je hebt een hond uit een werklijn? Die zal wel enorm veel moeten bewegen dan!
Nou… Nee, ze heeft vooral uitdaging nodig.

Een van de grootste misverstanden waar ik tegenaan loop is dat een actieve werkhond als Wiske haar energie kwijt moet door dagelijks uren naast de fiets te lopen, mee te gaan met hardlopen en achter een balletjes aan moet rennen. De realiteit is dat ze daar enkel meer uithoudingsvermogen van zou opbouwen, maar er verder niet door wordt uitgedaagd. Juist uitdaging is wat actieve rassen en werklijnen echt nodig hebben en waar elke hond baat bij heeft. Het kan stress verminderen en daarmee gedragsproblemen voorkomen, en bovenal krijg je er een relaxte hond voor terug die voldoening haalt uit z’n leven.

LEES OOK: actieve wandelingen deel 1 en actieve wandelingen deel 2

In deze serie van blogs zal ik ingaan op de verschillende activiteiten die je kunt doen tijdens de wandeling om je actieve hond uitdaging te bieden.

Deel 3 – Impulscontrole

Actieve-en werklijnhonden reageren snel op prikkels. Niet alleen zijn ze er snel door afgeleid, maar ze willen er ook iets mee. Zien ze een jogger of vogel, dan willen ze er razendsnel achteraan. Ik hoor vaak eigenaren zeggen: Daar kan ik niks aan doen, hij heeft een enorm jachtinstinct of Tja, het is een Border Collie, dat  leer je ‘m niet af. Van dat soort statements krijg ik de kriebels. Een werkhond die wordt ingezet in de jacht mag namelijk niet zomaar opjagen en een drijver mag ook niet zomaar achter de schapen aan! Het gedrag dat de hond op zo’n moment toont is zelfbelonend en wordt daarom herhaald. Het geeft niet zozeer aan hoe sterk het instinct van de hond is, maar laat vooral een gebrek aan training van impulscontrole zien. Impulscontrole is de discipline die de hond heeft om niet impulsief te reageren. Zelfbeheersing dus, en daar komt samenwerking bij kijken. Met het trainen van impulscontrole haal je het instinct er niet uit, maar zorg je ervoor dat je het kunt inzetten om samen te werken met je hond. Zo kom je echt tegemoet aan hetgeen waarvoor de hond is gefokt én voorkom je het verstoren van wild of ander probleemgedrag als najagen van fietsers of joggers. Als er iets is wat de band tussen mij en Wiske heeft versterkt is het wel het trainen van impulscontrole. Het is het fundament van onze actieve wandelingen. Geen apport zonder appèl , geen zoekwerkje zonder zelfbeheersing.

In deze blog zal ik een paar kleine impulscontrole-oefeningen delen die je zelf steeds moeilijker kunt maken, en een tip om opjagen te voorkomen.

Oefening 1 – Kijk naar mij
Dit is de basis van alle impulscontrole-oefeningen. Neem een beloning in je linkerhand en strek je arm uit. Waarschijnlijk kijkt je hond nu naar de linkerhand. Zodra je hond oogcontact maakt, geef je hem de beloning. Deze oefening kun je uitbouwen door de hond niet de beloning te geven die je al vast hebt, maar een die je pakt zodra je hond oogcontact maakt. Of door iets leuks in beide handen te hebben. De volgende stap is dat de hond rustig zit + oogcontact maakt. Op die manier kun je trainen dat rustig zitten + oogcontact de voorwaarde is voor het krijgen van voer, mogen beginnen aan een hersenwerkje, of naast je komen zitten op de bank. Zo leert je hond dat zelfbeheersing en focus op de baas leuke dingen oplevert. In de blogs van Goldendoodle Guus lees je ook over dit type oefening.

Oefening 2 – Wachten met afleiding
De oefening wacht (of blijf) is bij de meesten van jullie wel bekend van de hondenschool.
De hond blijft zitten op 1 plek en jij loopt steeds een stukje verder. In gevorderde gehoorzaamheid en jachttraining ga je zelf ook uit het zicht. Bij wachten met afleiding blijf jij juist bij je hond, maar gebeurt er iets op afstand waar de hond op wil reageren. Dit is het makkelijkst te oefenen met een apport. Vooral een bal is voor veel honden verleidelijk omdat die rolt.
Plaats jezelf naast je hond en laat hem zitten. Houd hem vast aan een tuig of houd hem bij de borstkas tegen. Rol dan met je andere hand een bal over de vloer. Pas als de hond zélf rustig blijft zitten en je aankijkt, dus impulscontrole laat zien, stuur je de hond vooruit om de bal te pakken.
Deze oefening kun je dusdanig uitbouwen dat je hond netjes blijft zitten voordat hij mag apporteren. Of op 1 plek blijft wachten terwijl jij ballen of dummies de bosjes in gooit die de hond op commando kan zoeken.

Meer oefeningen? Wat denk je van stoppen op afstand op een hondenfluit. Of leer je hond netjes wachten in verschillende situaties. Het poseren van Wiske op de foto’s is ook allemaal op basis van impulscontrole.

Deze oefeningen hebben er voor gezorgd dat Wiske makkelijk te roepen of stoppen is in situaties waar ze achter wild aan wil gaan. Ze weet dat wanneer er om impulscontrole gevraagd wordt er leuke dingen gebeuren bij mij. Tijdens actieve wandelingen met apporteren en zoeken, jaagt ze dan ook geen wild meer op. Ze is dan in werk-modus. Maar wanneer we een gewone wandeling maken schiet ze de bosjes in om vogels op te jagen als ik niet goed oplet. Dat klinkt niet ernstig, maar zelfbelonend gedrag wordt herhaald. Ook in het broedseizoen. Ook als er een gewond dier ligt. Ook als ze aangelijnd is. Ook in de buurt van een drukke weg. Hoe meer succes ze er mee behaalt, des te vaker ze de omgeving aan het scannen is voor wild. Daarom voorkom ik dit zo veel mogelijk. Schiet ze er toch vandoor, dan zet ik de volgende oefening in.

Stoppen met jagen

Om het najagen van wild te stoppen zodat ze geen succes heeft met het zelfbelonende gedrag heb ik Wiske van jongs af aan geleerd dat ze mij in de gaten moet houden als ze los is. Daarnaast heb ik Wiske helemaal gek gemaakt op de bal en tug. Ik hoor je denken… dit wordt overal afgeraden om bal-obsessie te voorkomen. Dat klopt! Maar wat je wel wilt is een ultieme afleiding, motivatie en beloning in één die je snel kunt inzetten in moeilijke situaties. Liever een hond met een obsessie die ik als beloning inzet, dan een hond met een obsessie die zelfbelonend is!

Een bal kan nagejaagd worden en een tug is iets wat de hond kan grijpen en schudden. Daarmee behaalt de hond het doel dat hij voor ogen heeft als hij iets of iemand najaagt. Het zijn daarom ideale speeltjes om in te zetten. Voor Wiske gebruik ik voornamelijk de bal omdat ze die leuker vindt en haar fixatie vooral ligt op wild in het bos wanneer ze los loopt. Als je hond vooral reageert op joggers/fietsers/paarden, of als hij aangelijnd is, dan is een tug handiger omdat je die zelf vasthoudt en het geen gevaar vormt voor verkeer. Tugs komen in vele maten en uitvoeringen, met bont, piepers, ballen, fleece, noem maar op.

Bij deze oefening verleg je de focus van je hond
Stap 1- Maak je hond eerst helemaal obsessief gek op de bal of tug.
Stap 2 – Koppel een commando of fluitsignaal aan het gooien van de bal of het tevoorschijn halen van de tug en haal de speeltjes alleen nog tevoorschijn na dat commando.
Stap 3 – Geef het commando spontaan tijdens wandelingen en bij steeds meer afleiding.

Bij Wiske moest ik eerst de bal voor haar uit gooien in de richting waarop ze gefocust was. Ze ging dus eerst achter het wild aan, zag in diezelfde richting de bal en greep de bal in plaats van het wild.
Nu is ze zover dat ze zich direct omdraait bij het commando, weg van waar ze op gefixeerd was, om te zien waar de bal heen gaat.  En weet je wat het mooie is? De wild-obsessie is hierdoor enorm afgenomen. Elke wandeling is ze alert op mijn fluitje, zelfs al doet ze haar eigen ding. Je weet maar nooit wanneer het pak de bal snel snel snel signaal komt!

Neem vooral eens kijkje op de Tug-E-Nuff website! Ik ben fan van hun producten. Ze hebben innovatieve tugs en speeltjes die allemaal perfect zijn voor impulscontrole-oefeningen, motivatie en beloning!

Gerelateerde artikelen

Tags