Mijn top 4 successen in de opvoeding

Wiske is ondertussen alweer tweeënhalf jaar en de laatste tijd begin ik echt te merken dat ze volwassen wordt. We zijn de puppyfase en puberteit nu echt voorbij. Dat betekent ook dat ik kan terugkijken op de manier waarop we Wiske hebben opgevoed die eerste jaren. Er zijn aspecten waarvan ik achteraf denk had ik het maar anders aangepakt. Daarover heb ik verteld in mijn vorige blog. Ditmaal ga ik in op de aspecten in de opvoeding waarvan ik blij ben dat we ze hebben toegepast.

1. In het zicht blijven
De meeste jonge pups volgen hun baasjes op de voet wanneer ze buiten los lopen, dus hoef je je geen zorgen te maken dat hij wegloopt. Maar heel soms zijn er pups die wel direct zelf op pad gaan. Dat maakt het toch spannend om zo’n jong beestje los te laten, helemaal als je nog geen goede kom hier hebt aangeleerd. Wij hebben Wiske vanaf 10 weken los laten lopen. Ze was snel afgeleid en daar hebben we op ingespeeld. Zodra ze los van de riem ging zorgden we ervoor dat wij onvoorspelbaar waren. We gingen regelmatig plots de andere kant op, verstopten ons voor haar of renden ineens hard weg. Kwam ze naar ons toe, dan werd ze uitbundig beloond. Dat klinkt misschien slecht; hoe kan je pup je dan leren vertrouwen? Nou… door jou in de gaten te houden in plaats van andersom! Het heeft er voor gezorgd dat Wiske niet te ver van ons vandaan loopt. Ze houdt ons altijd in de gaten. Los wandelen, dat doen we samen. Tegenwoordig neemt ze veel meer afstand dan in dat filmpje, maar ze blijft altijd in zicht en komt met regelmaat uit haarzelf naar ons toe. Het andere wat we deden is zorgen dat ze het bij ons het allerleukst heeft. Zelfs al zijn er vogels, honden, paarden, noem maar op, bij ons zijn levert meer op. Dat brengt me tot het volgende punt.

2. Positief trainen
Van het begin af aan hebben we Wiske opgevoed met overwegend positieve bekrachtiging. Daarmee bedoel ik dat we trainen door haar te belonen voor gedrag, waardoor het gedrag toeneemt. Iets goeds doen levert haar wat op. Daarmee kun je ook dingen afleren, namelijk door het aanleren en belonen van gedrag dat je wel verlangt. Ook grenzen kun je dus aanleren door positieve bekrachtiging. In mindere mate hebben we negatieve straf gebruikt. Let op! dat is NIET door de hond pijn te doen of te intimideren! Het betekent dat je iets weg neemt, waardoor bepaald gedrag afneemt. Denk aan het negeren van aandachtsblaffen. Een ander groot deel van onze opvoeding had te maken met management, zorgen dat ze niet de fout in kan gaan. Over de terminologie omtrent positief trainen, leerprincipes en de effectiviteit hiervan kun je meer lezen in dit artikel van Monique Bladder. Ook in haar boek Kijk eens naar je Hond komt dit uitgebreid aan bod. Als je echt diep wilt graven in de achtergrond van die leerprincipes raad ik je aan je in te lezen in applied behaviour analysis. Daar ligt mijn achtergrond qua werk en het heeft me een goede basis gegeven met het trainen & opvoeden van honden. Ook bij ons was het even zoeken naar wat nu het beste werkt, want ook binnen het positief trainen moet je een eigen stijl ontwikkelen en vooral ook, heel erg handig worden. Waarom dit een succes is? Het was nogal een omschakeling voor mij met de manier waarop er getraind werd in de tijd dat mijn vorige honden pup waren. Ik ben blij dat dwang, leider zijn en lichamelijk straffen werkelijk niet nodig is. Zelfs niet voor een hyperactieve pittige werklijn hond met een jachtinstinct van jewelste.

3. Spelletjes spelen
Wij kwamen er al snel achter op de hondenschool dat Wiske heel goed reageert op leren via spelletjes. Zo hebben we haar schuilen aangeleerd, waarbij ze tussen onze benen komt staan en er snoepjes ‘uit de lucht’ vallen om te vangen. Dat lijkt een zinloos trucje, maar we hebben het uitgebouwd tot een hulpmiddel. Is er een spannende situatie in het bos, zoals een hard geluid? Dan schuilt Wiske. Eerst doordat wij haar vroegen te schuilen in die situaties, maar later begon ze dit ook uit zichzelf te doen. Hierdoor kunnen we haar afleiden met een spelletje, andere honden bij haar vandaan houden of haar aanlijnen. Zonder stress, op een luchtige vrolijke manier. Zo maakten we spelletjes onderdeel van de opvoeding.

Een ander spelletje is Plek. Daarbij wijzen we een bepaalde plek aan, en Wiske probeert op dat punt te blijven zitten. Dat oefenen we met steeds grotere afleidingen en voor een steeds langere tijd. Blijft ze op die plek, dan wordt ze beloond. Zo hebben we haar geleerd netjes in een winkel of café te zitten, niet de keuken in te wandelen als we koken en haar rust te vinden in de bench. Later hebben we zelfs het vooruit sturen bij jachttraining op die manier aangeleerd. Het werkt in de meeste situaties beter dan blijf, omdat ze daarbij geen punt heeft om zich op te focussen. Met plek weet ze: deze specifieke aangewezen plek levert mij wat op. Zelfs al is dat de stoelpoot of drempel. Dat betekent ook dat je de hond kunt terug- of vooruit sturen naar die plek. Kijk maar eens op Absolute Dogs. Zij trainen middels spelletjes en hebben een aantal gratis pdf’s die je kunt downloaden met spelletjes zoals hierboven omschreven.

4. Alternatieven aanbieden
Zoals ik bij positief trainen al zei, proberen we vervelend gedrag ook om te buigen. Op die manier hebben we ook schuilen ingezet. Een issue met Wiske was haar overdreven hyper of onderdanige gedrag wanneer andere honden haar benaderden. Dat onzekere gedrag lokte juist vervelend gedrag bij andere honden uit! Dat hebben we om weten te buigen door een alternatief aan te bieden. Op het punt dat Wiske een andere hond zag maar zich nog niet druk maakte, zetten we een zoekwerkje in. De afstand tussen Wiske en andere spannende honden konden we zo steeds kleiner maken, zonder dat zij hyper werd. Nu gaat ze automatisch rondsnuffelen als een voor haar enge hond dichtbij komt. En dat zonder dat wij er voertjes voor strooien. Hoewel Wiske in eerste instantie nog steeds stress had bij het naderen van een andere hond, heeft het een heel goed effect gehad. Zo heeft ze zonder dwang om de andere hond voorbij te lopen, maar ook zonder het zelf uit te moeten zoeken, een nieuw coping mechanisme aangeleerd. Doordat ze zichzelf nu afleiding gunt door te snuffelen, is de andere hond ook niet getriggerd om te reageren, en dat maakt ons allemaal minder gespannen. Ze weet nu: als ik snuffel, blijft die andere hond ook rustig. Dat heeft haar enorm veel zekerder gemaakt.

Wat zijn de dingen die jij opnieuw zou doen in de opvoeding en training van je hond?

Welke tips zou je mensen mee willen geven?

Gerelateerde artikelen

Tags