Hulphonden, een grote hulp en ondersteuning

Wat woef! Hallo allemaal!

Zoals de meeste van jullie weten, ben ik -Tynke- de ADL Hulphond van mijn baasje.
Haar lieve ‘hulp op pootjes’.
Maar wat is dat nou precies, een ‘ADL Hulphond’?
ADL staat voor:

A – Algemene
D – Dagelijkse
L – Levensverrichtingen

‘Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen’ zijn handelingen die mensen dagelijks in het gewone leven verrichten. Voor de meeste gezonde mensen zijn dit vaak dingen waar ze niet eens over nadenken. Ze doen ze ‘gewoon’ en het hoort bij hun dag.

Voor personen zoals mijn baasje Mindy, die chronisch ziek is (ze heeft oa een invaliderende multisysteemziekte met een progressief verloop), is dit niet zo vanzelfsprekend! Zonder mij was zij ongeveer 15 uur per dag op zorg aan het wachten en had ze veel meer mantelzorg nodig én een ander alarmsysteem, kortom; ze was áltijd afhankelijk van andere mensen! Áls ze al zelfstandig zou kunnen wonen.

Afhankelijk? Ja.. dat ze is nog steeds, maar nu van mij, haar ‘hulp op pootjes’ en beperkter van mantelzorgers en externe zorgmedewerkers.

De bekostiging van een hulphond

De ADL Hulphond wordt, als het toekomstige baasje voldoet aan de verzekeringsvoorwaarden, vergoedt vanuit de basisverzekering van de zorgverzekering. Dit is echter vaak een langdurig proces, het gaat ‘het niet over één nacht ijs’ zullen we maar zeggen. Een verwijzing van een specialist, uitgebreide papieren die de ergo moet invullen, allerlei documenten en bezoekjes van de uitgekozen hulphondenschool …. Dát gaat er allemaal aan vooraf.

Er zijn bepaalde hulphondenscholen die ‘goedgekeurd’ zijn door de zorgverzekeringen en die dus onder andere de juiste accreditaties hebben. Als toekomstig hulphondbaasje heb je dan nog de ‘keuze’ uit scholen die teamtraining aanbieden (je schaft zelf of samen met de hulphondenschool een puppie aan en gaat die samen opvoeden en trainen) of scholen waar je een al ‘getrainde’ hond (die ca. 2 jaar oud is) in ‘bruikleen’ krijgt.

Of de hond van de tweede keuze ‘kant en klaar’ is, nee hoor.. zeer zeker niet. Ook hierbij werk je later thuis nog hard, zelfstandig én met een trainer om de hond af te stemmen op je noden én om samen een team te vormen. Je krijgt immers een puberhond in huis die je nog helemaal niet kent. Wel wordt er natuurlijk vooraf zorgvuldig gekeken of het een goede mogelijke ‘match’ is tussen hond en toekomstig baasje. Is de klik er, hoe reageren ze op elkaar en dergelijke… je gaat immers toch voor ongeveer 8 jaar een samenwerking aan.

Beide trajecten zijn anders, maar ergens ook veelal hetzelfde, het vergt veel geduld en inzet van het baasje en er zal (als het goed is) een onvoorwaardelijke band ontstaan, een mooie samenwerking, vol liefde, een écht en hecht team. Gemiddeld zal de hond ongeveer 8 jaar ‘werkzaam’ zijn om daarna van zijn welverdiende pensioen te genieten (dit is zo rond het 10^e levensjaar van de hond). De hulphondenschool houdt als het goed is zorgvuldig in de gaten of de hond het werk nog aan kan, hoe de gezondheid van de hond is én of de hond het werk nog leuk vindt.

Alle factoren samen bepalen óf de hond het tot ongeveer zijn 10^e jaar mag blijven werken of misschien al eerder met pensioen gaat.,Soms kunnen hondjes bij de eigenaren blijven, soms gaan ze naar familie-vrienden-kennissen of wordt er een ander goed adresje voor de hond gezocht. Dit hangt van vele factoren af, bijvoorbeeld:

• Kan het baasje de zorg dragen, fysiek-mentaal en financieel voor 2 honden (als er een nieuwe hulphond in huis komt)?
• Accepteert de ‘oude’ hond de ‘nieuwe’ en andersom?
• Kan de hond ‘vaker’ alleen thuisblijven als het baasje weg moet met de ‘nieuwe hond’ of zal de hond hier last van hebben als hij voorheen 24/7 bij het baasje was

En zo zijn er nog meer factoren die meespelen in de beslissing van het baasje en als het goed is dus ook de hulphondenschool. Voor hond en baasje is dit, zoals jullie je waarschijnlijk voor kunnen stellen, een erg lastig proces en soms een onmenselijke keuze die er gemaakt moet worden. We zijn elkaars maatje, elkaars leven, we vormen samen een team, maar ik blijf als hulphondje ook een ‘hulpmiddel’, mijn baasje ‘kan’ bijvoorbeeld niet zonder ADL Hulphond in haar dagelijks leven zonder weer volledig afhankelijk van derden te worden.

 

‘Soorten’ hulphonden

Er zijn meerdere soorten hulphonden, sommige worden onder bepaalde omstandigheden vergoed door de Zorgverzekering, Defensie, andere soms door WMO of bepaalde fondsen, ook worden er hulphonden bekostigd middels (crowdfunding)  acties of uit eigen middelen.

Misschien kennen jullie sommige ‘typen’ hulphonden al, maar andere soorten zijn jullie misschien wat onbekender, zoals:

• Blindegeleidehonden
• Signaalhonden
• Diabeteshulphonden
• Seizure- of Epilepsiehonden
• PTSS hulphonden voor oud geüniformeerden
• Psychosociale hulphonden / Buddy hulphonden
• PTSS hulphonden
• Autisme hulphonden
• Therapie hulphonden

We zijn er vast nog een aantal vergeten, evenals de honden die combinatietaken uitvoeren, dát kan natuurlijk ook!

Tuigje uit? De hulphond is vrij?

Soms krijgen mijn baasje en ik wel eens de vraag ‘oo…. wil je haar tuigje uitdoen .. ik wil écht even aaien’.
Zo zwart – wit ligt het echter niet. Elke hulphondenorganisatie en elk baasje gaat hier anders mee om. Er zijn inderdaad hulphonden die het verschil kennen tussen;

• Het tuigje aan > ik ben aan het werk
• Het tuigje uit > ik ben ‘vrij’

Een voorbeeldje hiervan zijn blindegeleidenhonden van bijvoorbeeld het KNGF (Koninklijke Nederlandse Geleidenhonden Fonds). Deze hulphonden werken voornamelijk buiten huis voor hun slechtziende – blinde baasjes. Binnen zijn ze vaak ‘vrij’. Van jongs af aan hebben deze hulphonden het verschil aangeleerd gekregen.

Maar ik, Tynke, ken het verschil bijvoorbeeld niet.

Het tuigje heb ik puur aan voor de zichtbaarheid naar andere mensen toe. Wanneer mijn baasje me nodig heeft, ben ik er voor haar. Het zou niet handig zijn dat als baasje iets laat vallen, of als ik bijvoorbeeld alarm moet slaan, ze eerst mijn tuigje aan moet trekken, voor ik iets ga doen. Dat is natuurlijk niet praktisch en niet realiseerbaar!
Soms mag je echter best ook eens een hulphond aaien, maar óf dit mag en wanneer, dát hangt af van het betreffende baasje.

Elk mens is anders en zo ook elke hulphondeneigenaar. De ene persoon gaat er ‘gemakkelijker’ mee om dan de andere en de ene hulphond heeft er minder moeite mee om ‘tussendoor even geaaid te worden door vreemden’ dan de andere hond. Het is dus erg belangrijk om NOOIT zomaar een hulphond (geen enkele hond)  te aaien, vraag het altijd eerst netjes aan de eigenaar en deze zal aangeven of ze dit fijn vindt of niet. Het is de keuze van het baasje en het is fijn als dit gerespecteerd wordt.

 

Afleiden?! Ik aai toch helemaal niet?!

De definitie van afleiden is letterlijk:

• (Iemand) met iets anders bezighouden dan daarvoor
• De aandacht wegleiden
• Ervoor zorgen dat de aandacht ergens anders op gericht wordt
• De aandacht opvragen

Kom je een hulphond tegen, dan is het belangrijk voor de eigenaar en de hulphond deze hun werk te laten doen. Aaien valt onder afleiden, maar wist je dat dit ook geldt voor het maken van oogcontact met de hond of expres geluidjes of bepaalde bewegingen maken met als doel de aandacht van de hond te krijgen?!

Steek ook je hand niet uit naar de hulphond, de hond hoeft niet aan je te snuffelen. Geef het baasje en de hulphond ruimte, dit zullen ze erg op prijs stellen en zo kun je ze helpen hun werk goed te kunnen doen en het team te ondersteunen.

Als een hulphond wordt afgeleid, kost dat niet alleen veel energie voor het baasje en de hond, maar het kan ook belemmerend of zelfs gevaarlijk zijn. De hulphond kan teveel afgeleid raken van zijn taak, hierdoor verward raken en iets niet meer op willen pakken of aan willen geven. Maar een hond kan ook een aanval van het baasje missen, waardoor deze bijvoorbeeld valt of nog erger.

Wil je graag iets vragen of zeggen? Veel hulphondenbaasjes vinden dit prima. Check wel altijd even of het ‘ok’ is voor de eigenaar,  door het netjes te vragen en richt je op de persoon, en niet op de hulphond.

Een hulphond hebben, dát is leuk en gemakkelijk!

Mijn baasje is natuurlijk erg blij met me en moet er niet aan denken me te missen. Maar of een hulphond ‘hebben’, gemakkelijk is? Nee, allesbehalve. Ik werk dagelijks heel erg hard samen met mijn baasje. Aan onze band, de samenwerking, het aanleren van nieuwe vaardigheden, het herhalen van taken en ga zo maar door. We doen het graag en vinden het leuk, maar het is ook erg intensief en zwaar. We investeren elke dag en zijn 24/7 samen. Het even ‘laten’, dat is er niet bij. Het is samen kei hard werken!

Verder ben je nergens meer ‘onzichtbaar’ of ‘lekker anoniem’. Mensen kijken je overal aan, opeens weten veel mensen ‘wie je bent’, mensen praten over je, tegen je etc. En soms.. soms wordt je ook nog wel eens (stiekem) gefilmd of gefotografeerd of achtervolgd. Baasje en ik kunnen er stiekem wel mee lachen als ons dit overkomt, maar jullie begrijpen ook vast, dat wij ons soms een ware attractie voelen!

Ondanks dat het soms best wel ingewikkeld en zwaar is, zou baasje niet zonder mij kunnen en willen. Ik geef haar zoveel vrijheid, autonomie, plezier en levenslust. Haar wereldje speelt zich voornamelijk achter de voordeur af.. maar alleen.. dát is ze niet meer. Ze vertrouwt volledig op mij, haar ‘hulp op pootjes’, haar ‘Tynkebelletje’. Samen kunnen wij de wereld aan!  Hierdoor is er veel minder (mantel) zorg nodig en ik geef haar leven kleur!
Als dát niet bijzonder is!

• Later zullen we jullie wat meer inhoudelijk vertellen over wat ik nou precies als ADL Hulphond allemaal voor mijn baasje Mindy doe.

 

Wat heb jij altijd al eens willen weten over hulphonden zoals ik?
Welke vraag heb je altijd al willen stellen aan een hulphondenteam?
=> Laat je reactie achter en wie weet lees je het antwoord op je vraag in onze volgende blog!

Vind je het leuk om ons ook te volgen in ons dagelijkse leven?
Volg ons dan gerust op Instagram of Facebook!
Sinds kort zijn we ook op YouTube en Tiktok te vinden!

Foto’s: Karin Verhoog

Gerelateerde artikelen

Tags