Boek review: Wat een jachthond moet weten

Wat een jachthond moeten weten
Over opvoeden van de pup, apporteren, voorstaan en zweetwerk

Overzicht & Vormgeving

Wat een jachthond moet weten is geschreven door ervaren jachthondentrainer Paul de Vos en richt zich op verschillende disciplines in de Nederlandse jachtpraktijk. Er staan foto’s in van veel verschillende jachthondenrassen en er worden illustraties gebruikt ter verduidelijking van bepaalde trainingselementen. Ook heeft het boek een uitgebreide lijst met bronnen en aanbevolen literatuur.

Het boek begint met basiskennis. Het verschil tussen wolf en hond, de geschiedenis van de jachthond en kennis over trainen en trainingshulpmiddelen zoals de e-collar en hondenfluit. Ook wordt uitgebreid aandacht besteed aan het opvoeden van pups. Daarna komen trainingsschema’s voor veldwerk, apporteren en zweetwerk aan bod.

LEESTIP: Werken met de hondenfluit

De trainingsmethode die wordt gebruikt is gebaseerd op jarenlange ervaring uit de jachtpraktijk. De manier van trainen is ingeburgerd in de jachtwereld als de meest effectieve methode gebaseerd op een eeuwenlange traditie. Hierin wordt een evenwicht gezocht tussen noodzakelijke gehoorzaamheid en creativiteit van de hond. Dit vergt volgens de auteur een rechtvaardige aanpak met veel geduld. Er wordt gewaarschuwd dat deze methode niet als wet gezien moet worden en er ongetwijfeld andere manieren en tussenstappen zijn. Ook pleit de auteur ervoor dat trainers zich moeten open stellen voor andere meningen en ervaringen.

Inhoud van het boek

In het voorwoord waarschuwt de schrijver dat hondentrainers het nooit met elkaar eens zijn over de beste aanpak. Daar heeft hij zeker een punt! Ook geeft hij aan de tips te gebruiken die je nuttig lijken en de rest te vergeten. Toch vind ik de stelligheid van de manier van aanpak in de opvoeding en training storend.

Zijn inzichten over opvoeding zijn gebaseerd op aannames waarvan we met voortschrijdend inzicht weten dat deze niet juist zijn. Hoewel er anderhalve pagina is gewijd aan het onderscheid tussen de hond en wolf, wordt wat trainen en opvoeden betreft toch het dominantiemodel gebruikt. Zo wordt vaak aangehaald dat de hond niet hogerop mag komen in rang binnen de familie. Ook wordt straffen door dreigend over de hond heen te buigen en krachtig foei te zeggen aangeraden. Dit zou een hondse manier zijn, tegenover het wolfse nekvel pakken en schudden. Dit is maar een kleine greep uit de vele tips in het boek die zijn gebaseerd op het achterhaalde dominantiemodel.

De trainingstips zijn duidelijk gebaseerd op traditie en niet op leertheorie.
Zo wordt er vanuit gegaan dat de hond moet willen werken voor de baas en dus fysieke-en stembeloningen beter zijn dan voer of clickers, ook al duurt het leerproces langer. Dit zou zorgen voor respect en voorkomen dat je hond alleen voor voer werkt. Dat klinkt heel aanlokkelijk, maar laat duidelijk een gebrek aan kennis van operante conditionering zien. Door dit ineffectieve gebruik van beloningen moet je snel naar correcties of dwang grijpen om succesvol te zijn in je training.

De trainingsschema’s worden stapsgewijs uitgelegd en met illustraties en foto’s verduidelijkt. Dit is heel prettig. De opbouw van de training is rustig en er wordt heel duidelijk gemaakt dat men vooral niet te snel moet willen gaan. Hierin wordt rekening gehouden met de ervaring van de hond en eigenaar. Stap voor stap werk je toe naar het eindresultaat. Op die manier wordt voorkomen dat er veel fouten worden gemaakt die gecorrigeerd moeten worden. Er wordt aandacht besteed aan veel voorkomende situaties waar eigenaren in de training tegenaan lopen en hier worden oplossingen voor aangereikt. Als lezer geeft dit mooi weer waar de valkuilen in de training zitten en hoe je hier op in kunt spelen.

Conclusie

Ik vind het heel waardevol te lezen over verschillende disciplines in de jachtpraktijk en welke honden hiervoor worden gebruikt. Het geeft niet alleen een beeld van wat de hond moet kunnen, maar ook welke aanleg de hond nodig heeft om het te kunnen. De stapsgewijze opbouw van de trainingsschema’s biedt houvast voor zowel de eigenaar als hond en is fijn als naslagwerk om er thuis bij te pakken.

Waar het de afstamming en het reukvermogen van de hond betreft wordt de wetenschap veelvuldig aangehaald. De auteur lijkt zich te storen aan het gebrek aan kennis van ‘zijn’ wetenschap, biologie, maar kijkt daarbij niet verder dan zijn vakgebied. Daarbij roept hij op dat trainers open moeten staan voor andere meningen. En daar stoor ik me dan weer aan. Ook gedragsbiologie en toegepaste gedragsanalyse zijn (harde) wetenschappen en dus geen mening of methode. Dit wordt over het hoofd gezien en de plek ingevuld door het dominantiemodel, aannames en traditie. De bronnen die zijn gebruikt zijn vrij gedateerd en er staat geen literatuur tussen over leertheorie.

De trainingsmethoden zijn ouderwets. Het doet denken aan de manier van trainen bij de Martin Gaus hondenscholen voor de eeuwwisseling. Ik heb zelf ook op zo’n manier getraind met mijn vorige honden. Het is lang niet zo effectief als trainen volgens de huidige wetenschappelijke inzichten. Ook niet als je open staat voor het gebruik van correcties.
Ook binnen de jachtwereld is hierin tegenwoordig een kentering gaande. Er zijn veel boeken en cursussen beschikbaar van trainers die hun sporen verdiend hebben in zowel de praktijkjacht als wedstrijdjacht die gebruik maken van leertheorie en het dominantiemodel inmiddels lang en breed achter zich hebben gelaten.

Voor mensen die informatie zoeken over het opvoeden van hun (jachthonden) pup en een goede basis willen leren om hun pup op te voeden en trainen zou ik dit boek niet aanraden. Het geeft een vertekend beeld van hoe honden leren en zich verhouden tot de mens. Maar als je wilt weten wat een jachthond moet kunnen in de praktijk en benieuwd bent naar de opbouw van de training binnen verschillende disciplines dan is dit boek zeker een aanrader en heel verhelderend.

Gerelateerde artikelen

Tags